Πες το μ’ένα χαϊκού !

(Στάλθηκε από την Para-Mythou)


Πατήστε εδώ για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο

Πορτραίτο του Ματσούο Μπασό. Η καλλιγραφία αναφέρεται σε ένα
από τα πιο διάσημα χαϊκού του Μπασό, το χαϊκού του βατράχου.
Ο Μπασό βυθίστηκε στο χαϊκού και στη σκέψη του Ζεν και αντιλαμβανόταν
την ποίηση σαν ένα ιδιαίτερο τρόπο ζωής (Κάντο, ο Δρόμος της Ποίησης).
Ήταν πεπεισμένος πως η ποίηση ήταν μια πηγή της φώτισης (Σατόρι).

Χαϊκού : Το πιο σύντομο ποίημα του κόσμου

Είναι η πιο σύντομη ποιητική φόρμα στον κόσμο, μας έρχεται από την Ιαπωνία
του 16ου αι., και είναι επηρεασμένη από τη σκέψη του Ταοϊσμού και του 

Βουδισμού Ζεν. Στη συνέχεια κατέκτησε την Ευρώπη και όλο το δυτικό κόσμο. 

Είναι το χαϊκού που ίσως ήδη ξέρετε από τα σχολικά βιβλία σας. Η γοητεία του 

άραγε βρίσκεται στη συντομία, στο ρυθμό, στο βάθος του νοήματος, στην 

ευστροφία, στη σοφία, στο χιούμορ, στις αντιθέσεις, στις όμορφες λέξεις, στο 

στοιχείο της έκπληξης ή στη δύναμη των εικόνων του; Δύσκολο να πεις. Γιατί 

το χαϊκού τα έχει όλα αυτά.

Η ασιατική τέχνη και φιλοσοφία ασκεί, σε μας τους Ευρωπαίους, μεγάλη γοητεία 

ίσως γιατί είναι τόσο διαφορετική από τη δική μας κουλτούρα. Αργοί ρυθμοί, 

τελετουργικές κινήσεις, λίγα λόγια και μια κάπως μυστικιστική σχέση με τη 

φύση είναι στοιχεία που μας μαγεύουν στους τρόπους των ανθρώπων της Άπω 

Ανατολής. Του παλιού καιρού, ίσως, μια και τα πράγματα αλλάζουν γρήγορα 

κι εκεί.

Αλλά ας γνωρίσουμε καλύτερα τα χαϊκού. Για τους αναγνώστες που δεν 

ξέρουν γιαπωνέζικα, μεταφράζουμε : χαϊκού ! Σημαίνει"αστείος στίχος" και 

αποτελείται από τρεις στίχους των 5, 7 και 5 συλλαβών αντίστοιχα. Σε 17 συλλαβές 

όλες κι όλες ο ποιητής πλάθει μια ποιητική εικόνα με νόημα. Συνήθως είναι μια 

εικόνα της φύσης. Με λέξεις-κλειδιά που λέγονται «Κίγκο» προσδιορίζεται η 

συγκεκριμένη εποχή του χρόνου. Αντί δηλαδή να πει ο ποιητής το προφανές 

«βρισκόμαστε στο φθινόπωρο» διαλέγει μια χαρακτηριστική λέξη. Μερικές από 

τις πιο γνωστές λέξεις «κίγκο» είναι οι ανθισμένες κερασιές, τα αηδόνια και οι 

ιτιές για την άνοιξη, μια απογευματινή αύρα, οι λιβελλούλες ή τα κρίνα για το 

καλοκαίρι, η πανσέληνος, τα κόκκινα φύλλα και τα σκιάχτρα για το φθινόπωρο 

και οι πάπιες, ο παγετός και το χαλάζι για το χειμώνα. Στο χαϊκού στόχος είναι να 

αποδοθεί η στιγμή και να διατηρηθεί στην αιωνιότητα. Αφού όπως ξέρουμε οι λέξεις 

δεν είναι αρκετές για να περιγράψουν το βάθος μιας εμπειρίας μας, ο ποιητής 

περιγράφει αχνά μια ιδέα και αφήνει τον αναγνώστη να συμπληρώσει.. 

Ένα χαϊκού διαβάζεται σε μια αναπνοή ...